برای درک چگونگی عملکرد واکسن های ویروس کرونا ، بهتر است ابتدا چگونگی مبارزه بدن ما با بیماری ها بررسی شود. وقتی میکروب ها مانند ویروس عامل کرونا به بدن ما وارد می شوند، حمله می کنند و تکثیر می شوند. این تهاجم که عفونت نامیده می شود، همان چیزی است که باعث بیماری می شود. سیستم ایمنی بدن ما از چندین ابزار برای مبارزه با عفونت استفاده می کند. خون حاوی سلولهای قرمز است که اکسیژن را به بافتها و اندامها منتقل می کند و سلولهای سفید یا ایمنی بدن که با عفونت مقابله می کنند. انواع مختلف گلبول های سفید به روش های مختلف با عفونت مبارزه می کنند:
- ماکروفاژها گلبول های سفید خون هستند که میکروب ها و سلول های مرده یا در حال مرگ را بلعیده و هضم می کنند. ماکروفاژها قسمتهایی از میکروب های مهاجم را به نام آنتی ژن پشت سر می گذارند. بدن آنتی ژن ها را خطرناک تشخیص داده و آنتی بادی ها را برای حمله به آنها تحریک می کند.
- لنفوسیت های B گلبول های سفید دفاعی هستند. آنها آنتی بادی هایی تولید می کنند که به قطعات ویروسی که ماکروفاژها از خود به جای گذاشته اند حمله می کنند.
- لنفوسیت های T نوع دیگری از گلبول های سفید دفاعی هستند. آنها به سلولهای بدن که قبلاً آلوده شده اند حمله می کنند.
اولین باری که فرد به ویروسی که باعث کرونا می شود آلوده می شود، ساختن و استفاده از تمام ابزارهای مقابله با میکروب برای غلبه بر عفونت ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد. بعد از عفونت، سیستم ایمنی بدن فرد به یاد می آورد که در مورد چگونگی محافظت از بدن در برابر آن بیماری چه چیزی یاد گرفته است.
بدن چند لنفوسیت T به نام سلول های حافظه را در خود نگه می دارد که اگر بدن مجدداً با ویروس مشابه روبرو شود، به سرعت عمل می کند. با شناسایی آنتی ژن های آشنا، لنفوسیت های B برای ایجاد حمله به آنتی بادی تولید می کنند. متخصصان هنوز در حال کشف این هستند که این سلولهای حافظه چه مدت از شخص در برابر ویروس عامل کووید ۱۹ محافظت می کنند.
واکسن های ویروس کرونا چگونه کار میکنند
واکسن های ویروس کرونا به بدن ما در ایجاد ایمنی در برابر ویروسی که باعث کرونا می شود کمک می کنند بدون اینکه مجبور به ابتلا به این بیماری باشیم. انواع مختلف واکسن ها به روش های مختلف برای محافظت از بدن کار می کنند. اما با انواع واکسن ها، بدن با ذخیره “حافظه” لنفوسیت های T و همچنین لنفوسیت های B روبرو می شود که نحوه مبارزه با آن ویروس را در آینده به یاد می آورند.
به طور معمول چند هفته طول می کشد تا بدن بعد از واکسیناسیون لنفوسیت های T و لنفوسیت های B تولید کند. بنابراین، ممکن است فردی به ویروس عامل کووید ۱۹ دقیقاً قبل یا دقیقاً پس از واکسیناسیون آلوده شود و سپس بیمار شود زیرا واکسن وقت کافی برای محافظت از آن را نداشته است.
گاهی اوقات پس از واکسیناسیون، روند ایجاد ایمنی می تواند علائمی مانند تب ایجاد کند. این علائم طبیعی است و نشانه ای از بدن است که مصونیت ایجاد می کند.
انواع واکسن های ویروس کرونا
تعدادی از کشورهای جهان، واکسن های مختلفی را ساخته اند. هر کشور مشغول تست و به کارگیری واکسن های خود است. به عنوان مثال در حال حاضر، سه نوع اصلی واکسن کرونا وجود دارد که به زودی تحت آزمایشات بالینی گسترده (فاز ۳) در ایالات متحده قرار می گیرند. در زیر توضیحی در مورد چگونگی وادار کردن هر نوع واکسن به بدن ما برای شناسایی و محافظت از ما در برابر ویروسی که باعث کرونا می شود، آورده شده است. هیچ یک از این واکسن ها شما را به ویروس کرونا آلوده نمی کند.
- واکسن های mRNA حاوی ماده ای از ویروس است که باعث کووید ۱۹ می شود و به سلول های ما دستورالعمل هایی را برای ساخت پروتئین بی ضرری که منحصر به ویروس است، می دهد. سلول های ما پس از تهیه نسخه ای از پروتئین، مواد ژنتیکی حاصل از واکسن را از بین می برند. بدن ما تشخیص می دهد که پروتئین نباید در آنجا باشد و لنفوسیت های T و لنفوسیت های B را می سازد که به یاد می آورد اگر در آینده آلوده شویم چگونه با ویروسی که باعث کرونا می شود مبارزه کنیم.
- واکسن های زیرواحد پروتئین شامل قطعات (پروتئین) های بی خطر ویروس هستند که به جای کل میکروب، باعث ایجاد کرونا می شوند. پس از واکسیناسیون، سیستم ایمنی بدن ما تشخیص می دهد که پروتئین ها در بدن نیستند و شروع به تولید لنفوسیت های T و آنتی بادی می کنند. اگر در آینده آلوده شویم، سلول های حافظه ویروس را تشخیص داده و با آن مبارزه می کنند.
- واکسنهای وکتور شامل یک نسخه ضعیف شده از ویروس زنده هستند(ویروسی متفاوت از ویروسی که باعث ایجاد COVID-19 می شود) که دارای ماده ژنتیکی از ویروس است که باعث ایجاد کرونا در آن می شود (به این می گویند ناقل ویروسی). هنگامی که ناقل ویروس در داخل سلول های ما قرار گرفت، مواد ژنتیکی دستورالعمل هایی برای ساخت پروتئینی به ویروس عامل کرونا به سلول می دهد. با استفاده از این دستورالعمل ها، سلول های ما نسخه هایی از پروتئین را تهیه می کنند. این امر بدن ما را وادار به ساخت لنفوسیت های T و لنفوسیت های B می کند که اگر در آینده به این ویروس آلوده شویم چگونه می توان با آن ویروس مبارزه کرد.
بیشتر واکسن ها به بیش از یک بار تزریق نیاز دارند
به جز چند واکسن، بقیه واکسن ها باید ۲ بار تزریق شوند. تزریق اول محافظت از ساختمان را شروع می کند. چند هفته بعد تزریق دوم لازم است تا بیشترین محافظت از واکسن را داشته باشد. یک واکسن در آزمایشات بالینی فاز ۳ فقط به یکبار تزریق نیاز دارد.
مرتبط: بدن تا چه مدت بعد از بیماری کرونا ایمنی دارد
در نتیجه
واکسیناسیون یکی از مراحلی است که می توانید برای محافظت از خود و دیگران در برابر ویروس کرونا انجام دهید. محافظت در برابر کووید ۱۹ از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا برای برخی از افراد، می تواند باعث بیماری شدید یا مرگ شود.
متوقف کردن همه گیری نیاز به استفاده از همه ابزارهای موجود دارد. واکسن ها با سیستم ایمنی بدن شما کار می کنند بنابراین اگر در معرض قرار بگیرید بدن آماده جنگ با ویروس خواهد بود. مراحل دیگر، مانند ماسک و فاصله اجتماعی به شما در کاهش احتمال قرار گرفتن در معرض ویروس یا انتشار آن به دیگران کمک می کند. واکسیناسیون ویروس کرونا و پیروی از توصیه های CDC برای محافظت از خود و دیگران بهترین محافظت را در برابر ویروس کرونا ارائه می دهد.